Dit model maakt duidelijk waar de behoefte aan recreatieve voorzieningen het grootst is én waar juist tekorten zijn, door slimme analyses van bevolkingsgroei, reisbereidheid, bestaand aanbod en de capaciteit van verschillende landschappen.
Drie stappen naar inzicht
Het model werkt via een gestructureerde aanpak in drie fasen:
- Inventarisatie van de behoefte: Op basis van bevolkingsgegevens, bekende recreatiegewoonten (zoals wandelen) en reisbereidheid wordt berekend waar mensen behoefte hebben aan recreatiegebieden.
- In kaart brengen van het aanbod: Door normgetallen over de opvangcapaciteit per landschapstype in te zetten, wordt inzichtelijk gemaakt hoe groot het daadwerkelijke aanbod is en hoeveel recreanten een gebied aankan zonder overbelasting.
- Behoefte versus aanbod: Door de beide analyses te confronteren, ontstaat een heldere kaart: groene gebieden met restcapaciteit en rode gebieden waar sprake is van een tekort aan recreatieruimte.
Achtergrond: waarom is het model nodig?
De ruimte in Nederland staat onder druk door bevolkingsgroei, stedelijke ontwikkeling en veranderende ruimtelijke claims. Tegelijk groeit de behoefte om in het groen te recreëren, maar er zijn geen landelijke normen voor hoeveel recreatieruimte per inwoner beschikbaar zou moeten zijn. Gemeenten en provincies willen wel sturen, maar missen vaak de onderbouwing — het Recreatiebehoeftemodel voorziet hierin.
Bewegen in de natuur draagt namelijk aantoonbaar bij aan de mentale en fysieke gezondheid van burgers. Met het model kunnen overheden gerichter prioriteiten stellen en beleid ontwikkelen om te zorgen dat recreatie voor iedereen bereikbaar en beschikbaar blijft, dichtbij huis en in balans met natuur en omgeving.
Praktijkvoorbeelden en toepassingen
Het model wordt al toegepast in verschillende provincies en regio’s. Zo vertaalde Bureau Buiten voor de provincie Overijssel de analyses naar concrete ontwikkelprincipes en in Noord-Holland werden handelingsperspectieven voor natuur en recreatie opgesteld op basis van deze inzichten. Zowel knelpunten als nieuwe kansen worden hiermee zichtbaar, waarmee gericht geïnvesteerd kan worden in leefkwaliteit en recreatieaanbod.
Voor beleidsmakers levert het model niet alleen cijfers, maar ook visuele kaarten en handelingsperspectieven, die helpen om investeringen te onderbouwen, plannen te prioriteren en regionale samenwerking te stimuleren.
Toekomst en betekenis
De komende jaren blijft het belang van slimme recreatieplanning groeien. Bureau Buiten blijft het model doorontwikkelen, onder andere door actuele data en nieuwe inzichten uit de wetenschap toe te voegen.
Het Recreatiebehoeftemodel maakt duidelijk dat het niet alleen om méér groen gaat, maar vooral om het slim en toegankelijk verdelen van bestaande en nieuw aangelegde recreatieruimte. Zo dragen gemeenten, provincies en andere belanghebbenden concreet bij aan een gezonde, aantrekkelijke leefomgeving voor alle Nederlanders.
Bekijk en probeer het model hier.
Bron: Bureau Buiten